MOBBİNG/MOBBİNGE GENEL BAKIŞ

 MOBBİNG

Mobbing'e Genel Bakış:

Tanım:

Mobbing her türlü küçük düşürücü incitici davranıştan Doğan manevi taciz şeklinde gerçekleşir.

Mobbing'in Unsurları:

• Olumsuz davranış iş yerinde gerçekleşiyorsa bu davranışa ek olarak evde e-posta yoluyla mesaj veya istenmeyen telefon görüşmeleriyle gerçekleşiyorsa,
• Üstler tarafından aslarına ya da astarı tarafından üstlere veya eşit seviyedeki kişiler arasında gerçekleşiyorsa,
• Sistemli şekilde yapılıyorsa kasıt varsa ve süreklilik kazanmış bir sıklıkla tekrarlanıyorsa,
• Yıldırma pasifize etme ve işten uzaklaştırma amacıyla yapılıyorsa,
• Mağdurun kişiliğinde mesleki durumunda veya sağlığında zarara neden oluyorsa,
• Gizli veya açık olarak kişiye yönelik olumsuz tutum ve davranışlar içeriyorsa,

      Mobbing Türleri:

·       Yatay Mobbing:

Yatay mobbing, hiyerarşik olarak aynı konumda olan benzer güç yoğunluğu ve aynı rollere sahip iş arkadaşları arasında gerçekleşir raporlanan durumların %45'i yatay mobil şeklindedir.

·       Düşey Mobbing:

Patronluk, yöneticinin tüm grubu yok edinceye kadar çalışanlarından birini veya çalışanlarını tek tek taciz etmesidir raporlanan durumların düşey mobbing şeklindedir.

·       Dikey Mobbing:

Bir grup çalışanın yöneticiyi taciz etmesi ile ilgilidir raporlanan düşey mobing durumlarının %5'i dikey Mobile şeklindedir.

·       Stratejik Mobbing:

Stratejik mobbing yönetim ekibinin sistematik olarak işgücünün istenmeyen veya gereksiz bir parçası olarak kabul edilen çalışanlara yönelik mobbing uyguladığı durumlarda ortaya çıkar.

        MOBBİNGİN EN SIK KARŞILAŞILAN TÜRLERİ:

•   Ø             ‌Mağdur hiçbir şey söyleyemez veya sözü sürekli kesilmektedir.
•   Ø  ‌      Mağdur hiç yokmuş gibi görmezden gelinir diğer kişiler hakkında çok fazla bilgi sahibi değildir.
•   Ø  ‌    Mağdur iş yerinde sosyal yaşamdan dışlanır iş arkadaşları kutlamaları partileri kişiye söylemeyi
•            unutur aralarda kişiyi umursamaz.
•   Ø  ‌      Mağdur odaya girdiğinde konuşma biter.
•   Ø  ‌      Mağdurun katılımı her zamankinden az veya çok kontrol edilir mağdur ofis içerisinde diğerlerinin çalışma alanına uzak bir yere yerleştirilir.
•   Ø  ‌   Mağdura mesleki yeterliliğinin altında veya çözemeyeceği anlamsız görevler ve sorumluluklar verilir veya sürekli yeni görevler verilir.
•   Ø  ‌      Mağdur aslında hiç olmayan ve tacizci tarafından gizlice yok edilmiş veya zarar verilmiş şeylerle suçlanır belirlenen mağdurun çalışmaları azımsanır mağdur sürekli eleştirilere maruz kalmaktadır.
•   Ø  ‌      Alay edilir ve aşağılanır alay konusu genellikle mağdurun konuşması duruşu yürüyüşü giyim tarzı görünüşü özel yaşamı milliyeti cinsiyeti ırk mağdur hakkında asılsız söylentiler iftiralar cinsel entrikalar yayılır.
•   Ø  ‌    Mağdur tehdit edilir fiziksel saldırı ya da istismar cinsel taciz veya cinsel istismara uğrayabilir telefon görüşmeleri ile yıldırılır.

Mobbing'in tarafları:

• Mağdurlar:

  İş yerinde mobbing'e maruz kalan taraf mağdur taraftır özel risk taşıyan mağdur grupları vardır düşük seviyeli pozisyonlarda çalışan kişiler özel risk taşıyan gruplardır düşük seviyeli pozisyonlarda çalışan sessiz sakin ve içe kapanı kişiler sessiz kalmaya devam ederek ve bu davranışları sineye çekerek en fazla mobil kurbanı olan kişilerdir.

  Mağdurlar genellikle bekar annelerdir.

  Tacizciler:

   Yani Mobbing Yapan kişiler Sevgi, Sevinç, yaratıcılık, paylaşma gibi duygulardan yoksun ve övgüye muhtaç; suçlayıcı yargılayıcı zayıf ve silik kişiliğe sahip kişilerdir.

  İzleyiciler:

  Mobbing'e tanıklık eden üçüncü kişilerdir.

  Bu kişilere olaydaki tavırların nedeniyle arabulucu uzlaşmacı izleyiciler Emir eri gibi davranın yardımcı izleyiciler özel alanlara girmeye çalışan fazla ilgili izleyiciler korkak ve bir şeye karışmayan izleyiciler ve hiçbir şeye karışmıyormuş gibi davranıp gerektiğinde de mobbingi yapana destek çıkabilen iki yüzlü izleyiciler olarak sınıflandırmak mümkündür.

  Bu kişiler çalış çalışma ortamında meydana gelen mobbing olgusunun farkına varma varlıkları andan itibaren izleyici olarak nitelendirilir.

MOBBİNG'İN NEDEN OLDUĞU RAHATSIZLIK TÜRLERİ:

• Fiziksel bozukluklar:

  Fiziksel bozukluklar kronik yorgunluk hazımsızlık aşırı kilo zayıflık farklı acı belirtileri zayıf bağışıklık.

   Psikolojik bozukluklar:

  Psikolojik bozukluklar depresif ruh hali tükenmişlik sendromu duygusal boşluk hayatın anlamını yitirdiği hissi anksiyete motivasyon ve istek eksikliği ilgisizlik veya hipomani uyum bozukluğu depresyon uykusuzluk alkol sakinleştirici ve sigaraya karşı artan istek.

   Davranış bozuklukları:

  Davranış bozuklukları sinirlilik yansıtma riskli davranış konsantrasyon eksikliği unutkanlık çabuk patlama kabalık dış uyaranlara karşı aşırı hassasiyet duyarsızlık sertlik sürekli işle ilgilenme ailevi sorunlar boşanma intihara eğilim.

  Tükenmişlik sendromu:

  Tükenmişlik sendromu mobbing'in en tehlikeli sonuçlarından biri giderek artan idealizm enerji kaybı ve hayal kırıklığıyla stres neticesinde işin anlamını yitirmesi ile beliren tükenmişlik sendromudur.

  Tükenmişlik sendromu yorgunluk değildir. Yorgunluk, kişinin işle ilgili düşüncelerinde veya müşterilere davranışında herhangi bir değişiklik içermez.

   Tükenmişlikse; depresyon güç kaybı hoşnutsuzluk korku yaşam kalitesinin düşmesi ve umutsuzluk öz saygının getirilmesi kararsızlık bitkinlik benlik yitimi yani olumsuz duyguları da beraberinde getirir.