TEKNOLOJİ BAĞIMLILIĞI

 

İNTERNET BAĞIMLILIĞI:

        Bilişim teknolojilerinin çok hızlı bir şekilde gelişmesinin birey ve toplum üzerinde de önemli değişimlere neden olduğunu söylemek mümkün- dür. Özellikle Sanayi Devrimi ile ortaya çıkan yeni teknolojiler, insanların yaşam biçiminin değişmesine, yeni sosyal yapıların doğmasına ve üretim alanlarının farklılaşmasına yol açmıştır. Meydana gelen yeni toplumsal yapı, sanayi toplumu olarak adlandırılmaktadır. Sanayi toplumunun son aşaması olan tüketim toplumu, 20. yüzyılın son çeyreğinde yerini bilgi toplumuna bırakmıştır. Bilgi toplumunda bilgisayar teknolojisinin, çok hızlı bir gelişim göstermesinin yanı sıra özellikle internetin de keşfedilmesi ve gelişmesi, bu iki teknolojinin insan hayatının odak noktası haline gelmesine neden olduğu söylenebilir." 

21. yüzyıl, genel itibari ile bilgi çağı olarak tanımlanmaktadır. Bu yüzyılı ön plana çıkaran temel güç, bilgi ve tekniktir.

Teknolojik bağımlılığı; her yaş grubundaki bireylerin teknolojinin sunduğu imkânlardan aşırı zaman geçirmelerine bağlı olarak kişisel, sosyal, eğitsel ve mesleki sorumluluklarını yerine getirmede güçlük çekmeleri ve buna bağlı olarak çeşitli psikolojik, fiziksel, sosyal, ekonomik vb. sorunlar yaşamalarına neden olan bir hastalık veya bozukluktur.

Teknoloji alt gruplarından bazılarını şu şekilde sıralayabiliriz: 

İnternet bağımlılığı: Kişilerin interneti ölçüsüz kullanması ve bu tutumundan bir türlü vazgeçememesi neticesinde çeşitli sorunlar yaşaması, internet kullanımında başlangıç dönemiyle karşılaştırıldığında daha uzun süre kalınması, buna bağlı olarak insanlar arasındaki ilişkilerde meydana gelen sorunları ifade eder. Çoğu zaman diğer teknoloji bağımlılıklarını barındıran şemsiye bir kavram olarak değerlendirilir.

• Çevrimiçi kumar bağımlılığı: Gelirine göre ciddi kayıplar olmasına rağmen oynamak için aşırı arzu ve istek duyulması ve bırakmaya çalışılmasına rağmen bırakılamamasıdır. 

• Çevrim içi alışveriş bağımlılığı: Alışverişin kendisiyle aşırı meşguliyet ve ihtiyaç dışı veya fazlası alışveriş problemlidir. 

• Çevrim içi cinsel bağımlılık: Aşırı zihinsel meşguliyet ve aşırı zaman harcama ile seyreden Çevrim İçi cinsel uğraşıdır.

• Sosyal medya bağımlılığı: Sosyal medyaya aşırı derecede düşkün olmak, sosyal medyada sürekli Çevrim İçi olma isteği, kontrol edilemeyen motivasyonla yönlendirilmek ve bu durumun diğer önemli yaşam alanlarını olumsuz yönde etkilemesi sosyal bağımlılık olarak değerlendirilmektedir.

• Dijital oyun bağımlılığı: Gündelik yaşamını ve sorumluluklarını aksatacak şekilde dijital ekranda oyunlarla aşırı zaman geçirmektir.

• Akıllı telefon bağımlılığı: Uzun süre mobil cihazda geçirilen zamandan dolayı kişinin fiziksel, sosyal, psikolojik ve zihinsel gelişiminin olumsuz etkilenmesidir.

• Televizyon bağımlılığı: Bir fiziksel bağımlılık olmamakla birlikte kişinin hoşnutluk duyduğu ve kendisini iyi hissettiği bir etki nedeniyle televizyon izlemenin kişinin yaşamında önemli bir yer tutması, aşırı televizyon izleme davranışıdır.

Teknoloji bağımlılığının gelişim aşamaları:

• ‌Teknoloji kullanımı 
• ‌Problemli teknoloji kullanımı
• ‌Aşırı teknoloji kullanımı 
• ‌Kompülsif kontrol bozukluğu 
• ‌Teknoloji bağımlılığı

Tanı ve Göstergeler:

1. Zihnin teknoloji ile meşgul olması; Bireyin önceki teknoloji aktivitesi hakkında düşünmesi ya da bir sonraki teknoloji kullanımını beklemesi. 

2. Yoksunluk Teknoloji kullanırken teknolojinin elinden alınmasıyla genellikle sinirlilik, kaygı, titreme ve üzüntü gibi yoksunluk belirtilerinin oluşması 

3. Tolerans: Bireyin başlangıçta daha az sürede yaşadığı ruh haline ya da Hazza erişebilmesi için teknoloji ile geçirdiği zamanı arttırması gerekmesi.

 4. Kontrol kaybı: Teknolojiyi kullanmayı kontrol etmedeki başarısız girişimler.

5. İlgi Kaybı: Teknoloji kullanımının bir sonucu olarak önceki hobi ve eğlencelere ilgi kaybının olması.

6 . Aşırı teknoloji kullanım: Psikolojik problemleri ve zararlarını bilmesine rağmen aşını derecede teknoloji kullanımına devam etme.

7. Yalan söyleme: /Teknoloji kullanımı hakkında aile üyelerine, arkadaşlarına, çevresine ya da terapistlere yalan söyleme.

8. Psikolojik rahatlama: Olumsuz bir ruh halinden kurtulmak ya da rahatlatmak için teknolojiyi kullanma. 

9. Kaybetme ya da başarısızlık Teknoloji kullanımından dolayı önemli bir ilişkiyi ya da işi kaybetme veya akademik başarısızlık.